Ustanowienie służebności

Czym jest służebność

Służebność ogranicza prawo własności nieruchomości, by zwiększyć możliwości eksploatowania innej nieruchomości lub by zadośćuczynić określonym potrzebom osoby fizycznej. Przepisy przewidują wiele rodzajów służebności różniących się od siebie treścią i sposobem wykonywania. Zawsze jednak są skuteczne „wobec wszystkich”, a więc tak jak w przypadku własności, nikt nie może naruszać praw uprawnionego z nich wynikających. Ponadto, niezależnie od celu i treści, polegają one na obciążeniu nieruchomości określonym prawem.

W polskim prawie występują następujące rodzaje służebności:

• gruntowa – mająca na celu umożliwienie przez właściciela nieruchomości innej osobie korzystania z nieruchomości w dokładnie określonym zakresie, np. umożliwienie przejazdu przez nieruchomość);
• osobista – ustanawiana jest na rzecz darczyńcy w umowie darowizny i polega na prawie zamieszkiwania przez darczyńcę w mieszkaniu będącym przedmiotem darowizny;
• przesyłu – umożliwia przedsiębiorcy przesyłowemu korzystania z jego urządzeń, które przebiegają przez nieruchomości będącą własnością innej osoby. Służebność przesyłu ustanawiana jest w celach uregulowania stanu prawnego istniejących urządzeń przesyłowych lub umożliwienia wybudowania urządzeń przesyłowych na cudzym gruncie.

Dokumenty i informacje potrzebne do sporządzenia umowy/oświadczenia o ustanowienie służebności

1. Podstawa nabycia nieruchomości lub prawa – np. umowa (akt notarialny) prawomocne orzeczenie sądu lub ostateczna decyzja administracyjna na podstawie której stronie przysługuje dane prawo
2. Odpis zwykły księgi wieczystej odpis zwykły księgi wieczystej – odpis elektroniczny dostępny na stronie: www.ekw.ms.gov.pl po uiszczeniu opłaty w wysokości 20 zł za jeden odpis zwykły, lub odpis papierowy dostępny w siedzibach poszczególnych Sądów Rejonowych, Wydziałów Ksiąg Wieczystych – po uiszczeniu opłaty w wysokości 30 zł za jeden odpis zwykły – Sądem właściwym dla nieruchomości położonych w Łodzi jest Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi XVI Wydział Ksiąg Wieczystych ulica Pomorska 37),
3. Wypis z rejestru gruntów/wypis z rejestru lokali przeznaczone do dokonywania wpisów w księdze wieczystej (jak najbardziej aktualne) – dla wszystkich działek, które są w księdze wieczystej (chociażby nie były przedmiotem umowy) lub dla lokalu, dokument wydawany przez Starostów lub Prezydentów Miast na prawach powiatu – dla Łodzi właściwym organem jest Łódzki Ośrodek Geodezji przy ulicy Traugutta nr 27/29,
4. Wyrys z mapy ewidencyjnej przeznaczony do dokonywania wpisów w księdze wieczystej w przypadku:
   1. zmiany powierzchni działki (tzn. inna powierzchnia działki jest w księdze wieczystej a inna w wypisie z rejestru gruntów),
   2. odłączenia działki z jednej księgi wieczystej w celu założenia dla nej nowej księgi lub przyłączenia do księgi już istniejącej,
   3. założenia nowej ksiegi wieczystej,
   4. opcjonalnie – w razie ustanowienia służebnosci gruntowej – celem zaznaczenia na mapie przebiegu służebności.
5. Zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego potwierdzające, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia albo uprzednia pisemna zgoda naczelnika urzędu skarbowego na zbycie praw do spadku albo zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem, określonym w art. 1 ustawy – wydane w trybie art. 19 ust 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Dotyczy:
   1. nabycia w drodze spadku, zasiedzenia –przed 01.01.2007 roku
   2. nabycia w drodze darowizNy, nieodpłatnego zniesienia współwłasności, spadku, zasiedzenia – po 01.01.2007 roku
6. Wypis aktu notarialnego pełnomocnictwa – przy zawieraniu umowy przez pełnomocnika.
7. Umowa majątkowa małżeńska w wypisie aktu notarialnego lub odpisie orzeczenia sądowego (do wglądu dla notariusza) – przy rozdzielności majątkowej małżeńskiej –
8. Umowa zawarta z przedsiębiorcą przesyłowym – w przypadku służebność przesyłu.

Dokumenty do pobrania: [icon name=”file-word” prefix=”fas”] formularz z danymi do wypełnienia

Cena ustanowienia służebności

Na postawie Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej cennikiem notariusza, maksymalny koszt taksy notarialnej uzależniony jest od wartości służebności podanej przez właściciela nieruchomości.

Dodatkowo należy uiścić:

• Podatek od spadków i darowizn – wyliczony zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn od umowy nieodpłatnego ustanowienia służebności osobistej, przy czym należy pamiętać, że zwolnieni od podatku od spadków i darowizn są: dzieci, małżonek, rodzice, pasierb, rodzeństwo, ojczym oraz macocha,
• Opłata sądowa – w kwocie 200 zł pobierana jest przez notariusza tylko i wyłącznie gdy strona umowy zdecyduje się na ujawnienie służebności w księdze wieczystej.
• Taksa notarialna za wypisy – 6 zł plus VAT za każdą rozpoczętą stronę.